Prawo do grobu wiąże się z szeroko pojętą problematyką nieruchomości. Trzeba jednak pamiętać, że ta bardzo specyficzna materia podlega własnym, szczególnym regulacjom. Charakter prawa do grobu nie doczekał się jasnego, jednoznacznego zdefiniowania ani w doktrynie ani w orzecznictwie, jednakże ściśle związane z prawem do grobu prawo do pochówku jest zaliczane do dóbr osobistych człowieka, a co za tym idzie podlega ono ochronie w myśl art. 23 i 24 k.c.
Kto w świetle prawa zajmuje się cmentarzami?
Przepisy normujące prawo do grobu nie znajdują się w Kodeksie cywilnym, lecz w ustawie z 31 stycznia 1959 roku o cmentarzach i chowaniu zmarłych oraz w dwóch rozporządzeniach wykonawczych do tej ustawy. Nadzór nad przestrzeganiem tych trzech aktów sprawują starostowie, burmistrzowie (wójtowie, prezydenci miast) oraz właściwy miejscowo inspektor sanitarny.
Warto wiedzieć, że zarówno zakładanie, jak i rozszerzanie obszaru cmentarzy komunalnych należy do zadań własnych każdej gminy. O założeniu albo zwiększeniu obszaru już istniejącego cmentarza komunalnego decyduje zawsze rada gminy (w miastach na prawach powiatu – rada miast). Pamiętajmy też, że o utworzeniu albo rozszerzeniu cmentarza wyznaniowego decydują właściwe władze Kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanym ustawowo statusie prawnym (np. żydowskie gminy wyznaniowe).
W każdym wypadku cmentarze powinny być zakładane i rozszerzane jedynie na terenach, które spełniają kryteria sanitarne. Niezbędna jest zgoda inspektora sanitarnego. Oprócz tego, położenie cmentarza komunalnego należy określić w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Prawo wymaga też, by jego teren był okolony ogrodzeniem z trwałego materiału, o wysokości przynajmniej półtora metra. W związku z tym, że tworzenie cmentarzy należy do zadań własnych gmin, utrzymanie cmentarzy komunalnych i zarządzanie nimi należy ex lege do kompetencji wójtów (burmistrzów, prezydentów miast). Cmentarzami wyznaniowymi zajmują się związki wyznaniowe.
Od grobów ziemnych po kolumbaria
Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych dzieli groby na kilka rodzajów. Oprócz najprostszych grobów ziemnych (mogił) i grobów murowanych, ustawa wymienia również groby rodzinne, przeznaczone do składania dwóch albo więcej trumien lub urn, pomieszczenia z niszami w ścianie przeznaczonymi do chowania zwłok (katakumby) oraz kolumbaria czyli budowle z niszami na urny.
Przynajmniej dwie dekady
Co do zasady, ponowny pochówek w grobie może nastąpić po dwudziestu latach. Mimo to, nawet po upływie tego okresu, jakakolwiek osoba może zgłosić zastrzeżenie przeciwko ponownemu wykorzystaniu grobu, uiszczając równocześnie opłatę za pochówek. Zastrzeżenie takie jest skuteczne przez kolejne dwadzieścia lat, może być odnowione. Oprócz tego, nic nie stoi na przeszkodzie zawarciu umowy, która przedłuży termin, przed którego upływem kolejny pochówek w danym grobie będzie niedopuszczalny.
Na zakończenie warto dodać, że do ponownego pochówku nie używa się murowanych grobów, które przewidziane są dla ciał przynajmniej dwóch osób oraz grobów przeznaczonych do chowania urn. Niezgodne z prawem jest ponadto wykorzystanie do ponownego pochowania zwłok grobów o wartości artystycznej lub historycznej. Sprawdź ofertę naszego zakładu pogrzebowego, pomożemy: https://zakladostatniejposlugi.pl/